ႀကဳံေတြ႕ရသည့္က်န္းမာေရးျပသနာမ်ား ၂

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ၾကံဳေတြ႕ရေလ့ရွိသည့္ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ား (၂)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္း
🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း
- ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ အူနံရံေတြ ေပ်ာ့ၿပီး သိပ္အလုပ္မလုပ္လို႔ရယ္ သားအိမ္က အူမႀကီးကို ဖိလို႔ရယ္ေၾကာင့္ပါ။
- သံဓာတ္ အားေဆးကလည္း ဝမ္းခ်ဳပ္ေစပါတယ္။

🔹ကူညီ ကုသျခင္း
- ေရမ်ားမ်ား ပံုမုန္ ေသာက္ပါ။
- ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ားမ်ားစားပါ။
- လမ္းေလွ်ာက္ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ပါ။
- အိမ္သာ မွန္မွန္ထိုင္ပါ။
- ဝမ္းႏုတ္ေဆးမ်ား ေရရွည္ဆြဲ မေသာက္သင့္ပါ။ အခ်ိဳ႕ဝမ္းႏုတ္ေဆးေတြက ကိုယ္ဝန္ကို ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္၊ မေသာက္ရပါ။ ဥပမာ - ၾကက္ဆူဆီ

 
 
လိပ္ေခါင္း
🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း
- ဝမ္းခ်ဳပ္လို႔ ဝမ္းၫွစ္လို႔ ျဖစ္တာပါ။
- လိပ္ေခါင္းထဲမွာ ေဖာင္းေနတဲ့ ေသြးေၾကာေတြ ရွိပါတယ္။ ေသြးေၾကာနံရံ ႂကြက္သားမွ်င္ေတြ ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေနလို႔ ပိုျဖစ္ပါတယ္။

🔹ကူညီ ကုသျခင္း
- ဝမ္းမခ်ဳပ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ အစားအေသာက္ ဆင္ျခင္ရံုနဲ႔မရရင္ ဝမ္းႏုတ္ေဆး တစ္ပတ္ေလာက္ ေသာက္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ Psyllium (Bulk forming), Lactulose (Osmotic), Docusate (stool softener) ေတြ အစဥ္လိုက္ တစ္ဆင့္စီ ေရတို သံုးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
- ဝမ္းမာရင္ မၫွစ္ပါနဲ႔။ ဘိုထိုင္သံုးရင္ ေခြးေျခတစ္ခုေပၚ ေျခဖဝါးခ် ကိုယ္ကို ေရွ႕ကိုင္းေပးထားပါ။
- ဆားရည္ ေႏြးေႏြးဇလံုထဲ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ဝင္ထိုင္တာ ေကာင္းပါတယ္။
- ထံုေဆး နဲ႔ စတီး႐ြိဳတ္ပါ လိပ္ေခါင္း လိမ္းေဆး လူးေပးလို႔ရပါတယ္။

 
 
မကိုယ္မွ အျဖဴဆင္းျခင္း
🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း
- ႐ိုး႐ိုး အျဖဴဆင္းတာ (Leucorrhoea) ကိုယ္ဝန္တိုင္းလိိုလို ရွိတတ္ပါတယ္။ ပံုမွန္ပါ။
- မက္ခ႐ု (Thrush)။   ။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ကိုယ္ခံအား အနည္းငယ္က်လို႔ မွိုဆြဲတာပါ။ ဆီးခ်ိဳရွိရင္ ပိုဆိုးပါတယ္။ ယားတာ၊ နာတာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
- ပိုးေပါက္လြန္ျခင္း (Bacterial Vaginosis)။   ။ ငါးၫွီနံ့ရ ခပ္စိမ္းစိမ္း အရည္ ဆင္းတာပါ။ လမေစ့ပဲေမြးေစႏိုင္လို႔ သားအိမ္ၫွစ္တာရွိရင္ ကုသသင့္ပါတယ္။
- ေညာင္းက် ကာလသားေရာဂါမ်ား (Chlamydia and Gonorrhoea)။   ။ ေမြးစဥ္ ကေလးကို ကူးႏိုင္လို႔ (မ်က္စိနာ၊ အဆုတ္ေရာင္) စစ္ေဆး ကုသမႈေတြ လိုပါတယ္။

🔹ကူညီ ကုသျခင္း
- နားက်ပ္လို အတံေလးနဲ႔ အျဖဴရည္ကိုယူၿပီး ပိုးေမြးၾကည့္ရင္ ဘာေရာဂါလည္း သိႏိုင္ပါတယ္။
- မက္ခ႐ု အတြက္ Clotrimazole လိမ္းေဆး တစ္ပတ္ သံုးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ေသာက္ေဆးကို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ မသံုးပါ။
- Bacterial Vaginosis နဲ႔ ေညာင္းက် ကာလသားေရာဂါေတြအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ ပိုးသတ္ေဆးကို ဆရာဝန္က ေပးပါလိမ့္မယ္။

 
 
ဆီးသြားမ်ားျခင္း
🔺🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း ႏွင့္ ကုသျခင္း
- ကိုယ္ဝန္ဦးပိုင္း (သားအိမ္ႀကီးလာလို႔) နဲ႔ ေႏွာင္းပိုင္း (ကေလးေခါင္း စစိုက္ဝင္လို႔) မွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။
- ဆီးက်ဥ္ရင္ ဆီးပိုးဝင္တာ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ ဆီးစစ္ၿပီး ပိုးသတ္ေဆး ေသခ်ာေသာက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဆီးပိုးကို ေသခ်ာ မကုရင္ လမေစ့ဘဲေမြးတာ၊ ပိုးက ေက်ာက္ကပ္ထဲအထိ တက္သြားၿပီး ေသြးထဲပါျပန္႔သြားလို႔ အသက္အႏၲရာယ္ပါ ေပးတာ ေတြျဖစ္ႏိုင္လို႔ပါ။
- ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
https://www.facebook.com/childhealthmyanmar/posts/1438298876228542

 
 
ခါး၊ တင္၊ ဆီးခံု႐ိုး၊ ေပါင္ နာျခင္း က်ဥ္ျခင္း
🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း
- ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ အ႐ိုးအဆစ္ေတြကို ထိန္းထားတဲ့ အရြတ္ေတြ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းလို႔ လႈပ္ရွားရင္ ပိုနာပါတယ္
- Pelvic girdle pain - ဆီးခံု႐ိုး အဆစ္ (symphysis pubic) နဲ႔ ခါးေအာက္ပိုင္း ဘယ္ညာ (sacroiliac joints) ေတြမွာ နာပါတယ္။
- Sciatic pain - ေျခေထာက္ကိုသြားတဲ့ အာရံုေၾကာကို ဖိေနလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဓာတ္လိုက္သလို ႐ုတ္တရက္ ေျခေထာက္ဖက္ ဆင္းသြားတဲ့ အနာမ်ိဳးပါ။

🔹ကူညီ ကုသျခင္း
- နာေစတဲ့ လႈပ္ရွားမႈကို ေရွာင္ပါ။ ဥပမာ - ခါးလိမ္ျခင္း၊ အေလးမျခင္း၊ ေျပးခုန္ျခင္း၊ ေပါင္ကားျခင္း၊ ေဒါက္ဖိနပ္ စီးျခင္း
- ခံႏိုင္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း သာသာေလး လုပ္ပါ။
- ေမြ႕ယာ မာမာေပၚ ဘယ္ဘက္ေစာင္း ခါးေအာက္ ေခါင္းအံုးခု အိပ္ပါ။
- ေရေႏြးအိပ္ကပ္၊ သာသာအနွိပ္ခံတာေတြ လုပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။
- ၾကာၾကာ ထိုင္ျခင္း၊ မတ္တပ္ရပ္ျခင္းေရွာင္ပါ။
- ခါးမတ္မတ္ ေနပါ။
- Pelvic girdle support belt ရွိရင္ ဝယ္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ မရွိရင္ ခါးပတ္အျပားက်ယ္က်ယ္ တစ္ခုကို တင္ေပၚ ခပ္က်ပ္က်ပ္ဝတ္ပါ။ ခါးမွာ ဝတ္လို႔မရပါ။ ခါးေအာက္ဘက္ ဝတ္ပါ။
- သိပ္နာရင္ ဆရာဝန္ေပးတဲ့ အနာသက္သာေဆး ေသာက္ပါ။

 
 
ႂကြက္တက္ျခင္း
🔺🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း
- ေဟာ္မုန္း၊ ဓာတ္ဆား၊ ဗိုက္တာမင္၊ လႈပ္ရွားပံု အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ပါ။

🔹ကူညီ ကုသျခင္း
- ကုသနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေပမယ့္ လူတိုင္း ေကာင္းတဲ့ရလဒ္ မရပါ။
- ေခၽြးထြက္လြန္ရင္ ဓာတ္ဆားရည္ ေသာက္ပါ။
- ၾကာၾကာ ရပ္ျခင္း၊ အျပင္းအထန္ ေျပးျခင္းေရွာင္ပါ။
- လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ အေၾကာဆန္႔ျခင္း လုပ္ပါ။
- မအိပ္ခင္ ေရေႏြးေႏြးနဲ႔ ေရခ်ိဳးပါ။
- သာသာနွိပ္ေပးပါ။
- Magnesium, Calcium and Vitamin B ေဆးေတြ ေသာက္ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ တိုင္ပင္ပါ။

 
 
ေျခေထာက္မ်ား ေဖာျခင္း၊ ေသြးေၾကာထံုးျခင္း
🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺
🔹အေၾကာင္းရင္း
- တကယ္က ေသြးျပန္ေၾကာ ထံုးတာမဟုတ္ဘဲ ေဖာင္းတာပါ။
- ေသြးေၾကာနံရံ ႂကြက္သားမွ်င္ေတြ ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
- ေဖာတာ ကိုယ္ဝန္တိုင္းလိုလိုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

🔹ကူညီ ကုသျခင္း
- ၾကာၾကာ ရပ္ျခင္း၊ ေျခတြဲေလာင္း ထိုင္ျခင္း ေရွာင္ပါ။
- လမ္းေလွ်ာက္ပါ။
- ထိုင္ရင္ ေျခကို ေခြးေျခေပၚထားပါ။
- အထူးျပဳလုပ္ထားတဲ့ ေျခအိပ္ေတြ ဝယ္ဝတ္ပါ။ compression stockings
- နာရင္ ဆရာဝန္ျပပါ။ အတြင္းနက္နက္က ေသြးျပန္ေၾကာမမွာ ေသြးခဲေနမေန စစ္ေဆးဖို႔ပါ။ ဒီလိုေသြးခဲက စီးေမ်ာၿပီး အဆုတ္ရဲ႕ေသြးေၾကာမွာ ပိတ္ရင္ အသက္ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။
- အလြန္ ျမန္ျမန္ ေဖာၿပီး အျမင္ေဝဝါးမယ္၊ ေခါင္းအလြန္ကိုက္မယ္၊ အသည္း အစာအိမ္နား နာမယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ဝန္ဆိပ္ ျဖစ္ႏိုင္လို႔ OG နဲ႔ အျမန္ျပပါ။
https://www.facebook.com/childhealthmyanmar/posts/1424017224323374:0

~~~~~~~~~~~~**~~~~~~~~~~~~**~~~~~~~~~~~~

စာဖတ္သူ မိခင္ေလာင္းမ်ား က်န္းမာေရး ဗဟုသုတမ်ား ရရွိၾက၍ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရွြင္ က်န္းက်န္းမာမာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

Photo credit to google image
Reference to guidelines from King Edwards Memorial Hospital for Women, Western Australia.

ေက်ာ္စန္းလြင္ (Child Health Myanmar)