ကုိယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္သုံးႏုိင္တဲ႔ေဆးမ်ား

Medicines and Pregnancy ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္သံုးႏိုင္တဲ့ေဆးမ်ား

၁။ ဆရာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ မသုံးသင့္ေသာ ေဆးဝါးမ်ားကို ေျပာျပေပးပါ။

ေျပာင္းျပန္သာ ေျဖႏိုင္တယ္။ မသံုးသင့္တဲ့ေဆးစာရင္းေရးရင္ စာတအုပ္စာေလာက္ရွိမယ္။ အသက္၊ ကိုယ္ဝန္သက္ စတာေတြမပါလို႔ ေမးနည္းစည္းကမ္းပို႔လိုက္တယ္။

၂။ ဆရာေရ မဂၤလာပါ။ ကြၽန္မအသက္ ၃၆ ပါ။ ကုိယ္ဝန္ ၂၉ ပတ္ထဲမွာပါ။ ဆီးေအာင့္လုိ႔ ေဆးစစ္ခုိင္းတာ ဆီးပုိးေတြ႔တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္ဆရာ။ ဒါေပမဲ့ ေတြ႔တဲ့ဆီးပုိးက ကုိယ္ဝန္သည္ေတြကုိ ေပးလုိ႔မရဘူး ထိမွာစုိးလုိ႔ ေျပာပါတယ္ဆရာ။ အခုေတာ့ နည္းနည္းသက္သာပါတယ္ဆရာ။ အသက္႐ူရတာလည္း တခါတေလ သိပ္မဝသလုိဘဲဆရာ။ အဲဒါ စုိးရိမ္လုိ႔ပါ႐ွင္။ တျခားကာကြယ္လုိ႔ရမဲ့နည္းလမ္း႐ွိရင္ ေျပာေပးပါလား ဆရာ႐ွင္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကုိယ္ဝန္က သားဦးပါ႐ွင္။

၃။ ဆရာ့ရွင့္ သမီးနာမည္ ႕႕႕႕႕ ပါ။ အသက္ ၃၅ ပါ။ သားဦးကိုယ္ဝန္ တလရွိပါၿပီဆရာ။ ညာဘက္ျခမ္းက ဗိုက္ေအာင့္ၿပီး ခါးလဲနာ။ ဆီးလဲပူၿပီး က်ဥ္ေနလို႔ ေဆးခန္းသြားျပတာ ဆရာမက Paracetamol 500mg, Amoxicillin capsule ရယ္ ပံုထဲမွာပါတဲ့ SPASMOWIN ရယ္ သံုးရက္စာ တေန႔ႏွစ္ႀကီမ္ စာ ေပးပါတယ္ဆရာ။ သမီးစိုးရိမ္တာက ဒီေဆးေတြက တလကိုယ္ဝန္ကို ထိခိုက္မွာ စိုးတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဆးေတြ တြဲၿပီး ေသာက္လို႔ရလား၊ မရလားဆိုတာ ေျဖေပးေစခ်င္ပါတယ္ဆရာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

၄။ ဆရာရွင့္ မဂၤလာပါ။ ကြ်န္မက အသက္ ၃၅ ႏွစ္။ ကေလး (အသက္ ၁ႏွစ္ ၇လ) တေယာက္အေမပါ။ ေနာက္ကိုယ္ဝန္ ထပ္ရပါတယ္ရွင့္။ ယခုကိုယ္ဝန္ ၅ လ ခဲြရွိပါျပီရွင့္။ ကိုယ္ဝန္ ၆ ပတ္ေလာက္မွာ အေအးမိနွာေစးျဖစ္လို့ Decolgen extra strong တလံုး၊ ေနာက္ ၇ နာရီအၾကာမွာ Decolgen ရိုးရိုးတစ္လံုး (ကိုယ္ဝန္ရွိမွန္းမသိေသးပါ) ေသာက္မိပါတယ္ရွင့္။ ေနာက္ေတာ့ကိုယ္ဝန္ရွိေနမွန္းသိမွ ကြ်န္မ Google မွာ ရွာၾကည့္တဲ့အခါ  Decolgen မွာ ပါဝင္တဲ့ phenylephrine က ကိုယ္ဝန္ေဆာင္နဲ႔ မသင့္ေတာ္တဲ့အေၾကာင္း ဖတ္ရပါတယ္ရွင့္။ အဲလိုဖတ္ရျပီး စိုးရိမ္စိတ္နဲ႔ တခါတေလ ညအိပ္မေပ်ာ္ပါဆရာ။ ကြ်န္မ ဗိုက္ထဲက ကေလးအတြက္ထိခိုက္နိုင္သလား သိခ်င္ပါတယ္ဆရာရွင့္။

၅။ ဆရာရွင္ က်မအသက္ ၄၁ ပါ။ ကိုယ္ဝန္၅လရွိပါျပီ။ အ ခုနွာေစးျပီးေခ်ာင္းဆိုးေနလို႔ပါရွင္။ ကိုယ္ဝန္မထိခိုက္ေအာင္ ဘာေဆးေသာက္ရပါ့မလဲရွင္။

အေျခခံအခ်က္က ဘယ္ေဆးမွ ၁ဝဝ% စိတ္ခ်ရတယ္လို႔ေတာ့မရွိပါ။ သုေတသနေတြအရ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္သံုးႏိုင္တဲ့ ေဆးေတြရွိပါတယ္။

၁။ Prenatal vitamins ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အားေဆးမ်ား

၂။ Allergy အလာဂ်ီ ေခၚ တခုခုနဲ႔ မတည့္လို႔ျဖစ္တာအတြက္သံုးႏိုင္တဲ့ေဆးေတြ
• Benadryl (diphenhydramine)
• Claritin

၃။ Cold and Flu အေအးမိတုပ္ေကြးအတြက္သံုးႏိုင္တဲ့ေဆးေတြ
• Tylenol (acetaminophen) ပါရာစီတေမာ။
• Saline nasal drops or spray
• Warm salt/water gargle

၄။ Constipation ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းအတြက္သံုးႏိုင္တဲ့ေဆးေတြ
• Colace
• Metamucil

၅။ First Aid Ointment ေရွးဦးသူနာျပဳအတြက္သံုးႏိုင္တဲ့ေဆးေတြ
• Bacitracin
• J&J First-Aid Cream
• Neosporin
• Polysporin

၆။ Rashes အေရျပားအနီျပင္ထျခင္းအတြက္သံုးႏိုင္တဲ့ ခရင္မ္နဲ႔လိမ္းေဆးေတြ
• Benadryl cream
• Caladryl lotion or cream
• Hydrocortisone cream or ointment
• Oatmeal bath (Aveeno)

၇။ Antibiotics ေယဘုယ်သံုးႏိုင္တဲ့ ပဋိဇီဝေဆးမ်ား
• Amoxicillin
• Ampicillin
• Clindamycin
• Erythromycin
• Penicillin
• Nitrofurantoin

၈။ မသံုးသင့္တဲ့ ပဋိဇီဝေဆးမ်ား
• Tetracyclines
• Doxycycline
• Minocycline
• Trimethoprim and sulfamethoxazole (Septrin)

၉။ Antihistamines (အင္တီဟစ္တမင္း) ေဆးမ်ား
လူသိမ်ားတဲ့ (ဘာမီတြန္) ဆိုတာ (အင္တီဟစ္စတမင္း) ေဆးျဖစ္တယ္။ အရင္ေပၚေဆးေတြက ကိုယ္ဝန္ဆိုရင္ ပိုျပီးစိတ္ခ်ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ေနာက္ေဆးေတြက ေပၚတာသိပ္မၾကာေသးေတာ့ ေလ့လာမႈ နည္းေသးလို႔ ယွဥ္ေျပာရတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ခ်ရရတယ္ဆိုေပမဲ့ တန္ေဆး၊ လြန္ေဘးဆိုသလို မ်ားသြားရင္ အထဲကကေလးကို ထိခိုက္ေစမလား သတိထားရတယ္။ ႏို႔ထဲကိုလဲ နည္းနည္းေလးသာေရာက္လာလို႔ ကေလး ႏို႔တိုက္ေနတံုးလဲ ေသာက္ႏိုင္တယ္။ ေဆးက အိပ္ခ်င္တာကိုေတာ့ သိထားရမယ္။ စိုးရိမ္ခ်က္သာျဖစ္ျပီး တကယ္တန္း ကေလးမွာ ေရာဂါရေစတာ မရွိေသးပါ။ သတိေပးခ်က္တခုက ကိုယ္ဝန္ ၃ ပါတ္ကေန ၁၁ ပါတ္အတြင္းမွာ သတိနဲ႔သံုးပါတဲ့။

ပဌမမ်ိဳးဆက္ေဆးေတြက Brompheniramine, Chlorpheniramine, Dimenhydrinate, Diphenhydramine, Doxylamine, Hydroxyzine, and Pheniramine ေတြျဖစ္တယ္။ Doxylamine နဲ႔ Dimenhydrinate ေတြကို အအန္ေပ်ာက္ေဆး၊ ကားမူးေပ်ာက္ေဆးအျဖစ္ သံုးတယ္။

ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ေဆးေတြကေတာ့ Cetirizine, Desloratadine, Fexofenadine, and Loratadine ေတြျဖစ္တယ္။ သုေတသနေတြလုပ္တယ္။ Cetirizine နဲ႔ Fexofenadine ေတြကို ကိုယ္ဝန္ေတြသံုးေတာ့ မလိုလားအပ္တာေတြ မျဖစ္တာေတြ႔ရတယ္။ Loratadine နဲ႔ Desloratadine ေတြကိုေလ့လာေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ စိတ္ခ်ရတာေတြ႔တယ္။ Hypospadias ေခၚ ေယာက္်ားေလးေတြ ေမြးရာပါ ဆီးထြက္ေပါက္ေနရာမမွန္တာ နည္းနည္း အျဖစ္ပိုမ်ားတာေတြ႔ရတယ္။

၁ဝ။ Pain Medicines ကိုယ္ဝန္နဲ႔ အနာသက္သာေဆးမ်ား
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနရင္ ေဆးေသာက္တာသတိထားၾကဘို႔ ေကာင္းတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပဌမ ၃ လအတြင္း။ အေအးမိတာ၊ ေတာ္ေတာ္တန္တန္ နာတာ-ကိုက္တာက ေဆးလဲမလိုပါ။ ေဆးေသာက္ရျပီဆိုရင္လဲ ေဆးထိေရာက္မႈအတြက္ အနည္းဆံုးလိုအပ္ခ်က္နဲ႔ အတိုဆံုးရက္သာသံုးသင့္တယ္။ အစိုးရိမ္ၾကီးစရာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အက်ိဳးနဲ႔အျပစ္ ခ်င့္ခ်ိန္ရင္ အက်ိဳးကပိုပါတယ္။

Paracetamol (ပါရာစီတေမာ) ေဆးကို နာတာ၊ ကိုက္ခဲတာ နဲ႔ ကိုယ္ပူက်ဘို႔သံုးတယ္။ ကိုယ္ဝန္ႏုႏုရင့္ရင့္သံုးေပမဲ့ စိတ္ခ်ရတယ္။ ေဆးအဆကိုေတာ့ သတိထားတာ မမွားဘူး။

Ibuprofen (အိုဘူပရိုဖင္) ေဆးကလဲ နာတာ၊ ကိုက္ခဲတာ နဲ႔ ကိုယ္ပူက်ဘို႔သံုးတယ္။ (ပါရာစီတေမာ) လိုတာ့ စိတ္မခ်သင့္ဘူး။ ကိုယ္ဝန္ ၆ လအထိအတြက္။ တတိယ ၃ လမွာေတာ့ မေသာက္ဘဲေနတာ ေကာင္းတယ္။ ကိုယ္ဝန္ ပဌမ ၃ လ (၁-၁၃ ပါတ္) အတြင္းေသာက္သူေတြကိုေလ့လာေတာ့ ကိုယ္ဝန္ပ်က္ရသူ အေရအတြက္ ပိုမ်ားတာ သိထားရတယ္။ ဒုတိယ ၃ လ (၁၄-၂၇ ပါတ္) အတြင္းမွွာ စိတ္ခ်ႏိုင္တယ္။ တတိယ ၃ လ (၂၈-၄ဝ ပါတ္) အတြင္း ေရွာင္ႏိုင္ရင္ ေကာင္းတယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေသြးဖိအားမ်ားရာကေန ကေလးအဆုပ္ကိုသက္ေရာက္တာ၊ ေမြးဖြါးရတာ အခ်ိန္ပိုၾကတာ၊ ေရျမြာရည္နည္းတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။

တိုင္းရင္းေဆးေတြနဲ႔ ဟာဗယ္ေဆးအမ်ားစုကို ေဆးသုေတသနမျပည့္စံုလို႔ အတိအက်မေျပာႏိုင္ပါ။ ႏွလံုးေရာဂါတခ်ိဳ႕နဲ႔ အသည္းမေကာင္းသူေတြက ပိုသတိထားရမယ္။ ကိုယ္ဝန္မွာ ေမြးလမယ့္ကေလး ေလမပါေအာင္ ေလေဆးေသာက္ရမယ္ ဆိုတာ မမွန္ပါ။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ